Audyt stron i aplikacji - O audycie

Oddajemy w Państwa ręce „Raport – dostępność cyfrowa w polskim biznesie”. Jest to unikalne opracowanie nie tylko dlatego, że to pierwsza tego typu publikacja dedykowana przekrojowo polskiemu biznesowi, ale również jedyna promująca tę niezwykle ważną ideę „nie ma dostępności bez użyteczności”. Warto zauważyć, że nie jest to tylko raport, ale również zbiór cennej wiedzy, praktyk, inspiracji i insightów, które – w co mocno wierzymy – będą niezwykle pomocne przedstawicielom polskiego biznesu, przed którymi stoi nie lada wyzwanie związane z wdrażaniem dostępności cyfrowej w swoich organizacjach.

Sponsorem niniejszego raportu jest porozumienie firm tworzące Business Accessibility Forum (BAF). Powstało ono z inicjatywy Fundacji Widzialni, Microsoft Polska, Santander Bank Polska, Orange Polska oraz Allegro, które są członkami założycielami BAF. Wśród sponsorów znalazły się również: Bank Gospodarstwa Krajowego, Związek Banków Polskich oraz firma ExtraHut.

Misją BAF jest wzajemne wsparcie i promocja dostępności cyfrowej w polskim biznesie, a raport, który Państwo czytacie, jest jednym z dowodów tego działania. Opracowanie to pokazuje stan gotowości największych firm operujących na polskim rynku do spełnienia nowych przepisów w przeddzień wejścia w życie ustawy o dostępności niektórych produktów i usług.

Europejski Akt o Dostępności, który leży u podstawy przyjęcia nowego prawa w Polsce, wymienia branże, które będą musiały dostosować swoją ofertę do standardów dostępności i dobrych praktyk w tworzeniu zasobów, z których będą mogli korzystać wszyscy klienci. Są to m.in.:

  • bankowość,
  • e-commerce,
  • usługi łączności,
  • ​usługi medialne,
  • usługi towarzyszące transportowi publicznemu.

Obszary te dotyczą znacznej części potrzeb konsumentów w Polsce.
Z kolei dla wielu przedsiębiorstw objętych nową regulacją oznacza to konieczność podjęcia działań w zakresie finansowym, technologicznym, wdrożeniowym, organizacyjnym i prawnym.

Osoby zarządzające poszczególnymi organizacjami będą musiały zastanowić się nad następującymi zagadnieniami:

  • Jakimi zasobami dysponują, aby wdrożyć dostępność?
  • Czy posiadają wystarczającą wiedzę i specjalistów?
  • Czy ich strategie ESG uwzględniają dostępność?
  • Czy zaplanowały dostatecznie dużo środków na transformacje?
  • Czy zdążą z wdrożeniem dostępności cyfrowej do czerwca 2025, kiedy to planowany jest start egzekucji przepisów?

Tworząc raport, dotarliśmy do firm, które są liderami w swoich branżach, wyznaczają trendy, definiują wartości rynkowe. Przeprowadziliśmy z nimi wywiady, w których pytaliśmy o miejsce dostępności w ładzie korporacyjnym i uzyskaliśmy szczere, dające pole do przemyśleń odpowiedzi.

 Kolejnym etapem naszych działań był audyty dostępności cyfrowej i użyteczności wybranych stron internetowych i aplikacji mobilnych. Wybraliśmy łącznie 50 pozycji należących do liderów w swoich branżach. Stworzyliśmy listę podstawowych błędów i oceniliśmy ich dostępność oraz użyteczność.

 Tu ważna refleksja: dostępność cyfrowa w naszym opracowaniu jest ściśle połączona ze wspomnianą użytecznością, ponieważ obie mają wiele cech wspólnych. Nie ma bowiem sensu tworzenie rozwiązań cyfrowych, które będą dostępne, ale nieużyteczne lub takich, które będą dobrze zaprojektowane pod kątem architektury i nawigacji, ale będą niedostępne cyfrowo. A zatem „nie ma dostępności bez użyteczności”.

Fundacja Widzialni, odpowiedzialna za stworzenie tego opracowania, jest również autorem koncepcji badania AUIX (Accessibility User Interface Experience).  Jest to koncepcja badawcza spajająca Accessibility oraz UX. Połączone zespoły Fundacji Widzialni oraz ExtraHut, które reprezentują odpowiednio dostępność i użyteczność, już od kilku lat promują ideę AUIX i dziś wspólnie prezentują ją w niniejszej publikacji.

Ważną kwestią w naszym raporcie jest również pytanie, ile kosztuje niedostępność.

Wynikiem wdrożenia zasad dostępności i użyteczności jest sytuacja, w której wszyscy użytkownicy, niezależnie od wieku, używanego sprzętu i oprogramowania, kompetencji cyfrowych, niepełnosprawności, mają szansę skorzystać z usług lub dokonać zakupów online w sposób łatwy i pozbawiony barier. W naszej ocenie takie podejście stwarza szanse na zwiększenie liczby konwersji, poszerzenie grona potencjalnych klientów, a ponadto może wpłynąć na ich zadowolenie oraz zmniejszenie liczby porzuceń koszyka.

Aby tego dokonać, niezbędne są kompetencje zespołu, który zadba o wdrożenie zasad dostępności. Z obserwacji wiemy, że organizacje nie zawsze potrafią dobrze zidentyfikować te kompetencje, dlatego opisaliśmy je w naszym raporcie. Kolejny problem, jaki zauważyliśmy, analizując sytuację polskiego biznesu, dotyczy niepewności co do sposobu wdrożenia dostępności. Powstaje pytanie, jak wdrożyć dostępność do utrwalonych już procesów oraz jak ją implementować na istniejących już stronach czy aplikacjach. Dlatego w publikacji znajdą Państwo wskazówki, jak skutecznie i trwale wdrażać kulturę dostępności w swojej organizacji.

Poniższe opracowanie dedykujemy wszystkim tym, którzy mierzą się lub wkrótce staną przed koniecznością wdrożenia dostępności, czyli kadrze zarządzającej, projektantom UX/UI, web developerom, projektantom aplikacji mobilnych, redaktorom treści, koordynatorom dostępności cyfrowej.

W imieniu zespołu twórców raportu zapraszamy do lektury.

Artur Marcinkowski
Założyciel Fundacji Widzialni