Co to jest standard WCAG?

Mając na uwadze rozwój cyfryzacji w obszarze publicznym i prywatnym, na całym świecie coraz bardziej zaczęły być widoczne oraz istotne w kontekście codziennego życia, potrzeby w zakresie równej dostępności Internetu dla każdego człowieka.

Identyfikacja problemów i barier w korzystaniu z zasobów cyfrowych, na które napotykają osoby z niepełnosprawnościami lub osoby starsze, spowodowała silną potrzebę opracowania i efektywnego wdrożenia jednolitych standardów wobec tworzenia stron internetowych oraz aplikacji mobilnych, aby stały się dostępne dla całego społeczeństwa. Te właśnie wytyczne zostały szczegółowo zdefiniowane przez uznane na świecie konsorcjum W3C - World Wide Web Consortium, w ramach Inicjatywy na Rzecz Dostępności (WAI), w postaci dokumentu Web Content Accessibility Guidelines (Wytyczne dotyczące dostępności treści internetowych), czyli WCAG.

Aktualnie obowiązujący WCAG 2.1. to standard, który określa, w jaki sposób tworzyć strony internetowe oraz aplikacje mobilne, aby swobodnie mogły z nich korzystać osoby z indywidualnymi potrzebami oraz niepełnosprawnościami, w oparciu o cztery główne zasady.

Cztery zasady dostępności standardu WCAG 2.1.

  • Zasada 1Postrzegalność

    Informacje i komponenty interfejsu muszą być przedstawiane użytkownikom w sposób dostrzegalny dla ich zmysłów.

  • Zasada 2Funkcjonalność

    Komponenty interfejsu użytkownika i nawigacja powinny być możliwe do użycia.

  • Zasada 3Zrozumiałość

    Treść oraz obsługa interfejsu użytkownika musi być zrozumiała.

  • Zasada 4Solidność

    Treści muszą być solidnie przygotowane aby mogły być skutecznie interpretowane przez różne programy użytkownika, w tym technologie wspomagające.

W obrębie każdej zasady, zostały zawarte szczegółowe wytyczne, stanowiące wskazówki dla osób zajmujących się projektowaniem witryn internetowych. Dotyczą one wszystkich elementów stron, zarówno pod względem kodu, treści, jak i sposobu działania. Każda wytyczna zawiera kryteria mierzalne, zgodnie z którymi można dokonać oceny, czy zostały zrealizowane jej założenia.

Kryteria nazywane są kryteriami sukcesu

Każde z kryteriów przyporządkowane jest do jednego z poziomów dostępności. Wyróżniono trzy poziomy kryteriów:

  • A (poziom najniższy),
  • AA (poziom wymagany - dla realizacji poziomu należy spełnić kryteria tak dla poziomu A, jak i AA),
  • AAA (poziom najwyższy - dla realizacji poziomu, należy spełniać kryteria wcześniejszych poziomów).

Wszystkie wskazane poziomy, uzupełniają się wzajemnie i wskazują, w jaki sposób budować bardziej dostępne treści internetowe. Opisane zasady w standardzie WCAG zostały opracowane z myślą o użytkownikach stron internetowych, którzy mają szerokie spektrum potrzeb.

Dostępność cyfrowa stron www i aplikacji mobilnych

Wdrożenie zasad wskazanych w standardzie WCAG powoduje, że treści internetowe są dostępne dla szerokiego grona osób z niepełnosprawnościami oraz osób starszych, zaspokajając ich potrzeby w dostępie do informacji. Strony internetowe i aplikacje mobilne, zgodne z WCAG określane są jako dostępne cyfrowo.

Popularność oraz uniwersalność opracowanego standardu WCAG spowodowały, że wiele krajów swoje prawodawstwo dotyczące obszaru dostępności i przeciwdziałania wykluczeniu cyfrowemu zbudowało w oparciu o wskazane zasady, np.  Zjednoczone Królestwo Wielkiej Brytanii (Equality Act) lub Australia (Disability Discrimination Act).

Kogo dotyczy WCAG w Polsce?

W Polsce, zgodnie z ustawą z dnia 4 kwietnia 2019 r. o dostępności cyfrowej stron internetowych i aplikacji mobilnych, wszystkie podmioty publiczne organy administracji rządowej, jednostki samorządowe, w tym przedszkola, szkoły, uczelnie wyższe, urzędy miast, gmin, powiatów i wojewódzkie) są zobowiązane do zastosowania standardu WCAG.

Jak sprawdzić wdrożenie wytycznych WCAG?

Jeżeli chcemy sprawdzić już funkcjonujące w przestrzeni cyfrowej strony internetowe i aplikacje mobilne pod kątem dostępności, możemy zlecić przeprowadzenie audytu dostępności cyfrowej. Takiemu audytowi może zostać́ poddana każda strona internetowa niezależnie od zastosowanej przy jej budowaniu technologii. Na rynku działają organizacje, które specjalizują się w przeprowadzaniu profesjonalnych audytów dostępności.

Jeżeli właśnie zaczynamy prace nad naszą nową stroną, wdrożenie standardów dostępności dla projektantów i deweloperów nie powinno stanowić problemu. Warto też mieć na uwadze, że zastosowanie standardów dostępności nie jest zagrożeniem dla jakości i czytelności naszego projektu. Strony zaprojektowane zgodne z wytycznymi WCAG są równie atrakcyjne wizualnie oraz funkcjonalne, jak standardowy projekt. Jednocześnie, możliwość opublikowania deklaracji dostępności na witrynie ma wpływ na wizerunek naszej firmy oraz postrzeganie przez naszych klientów.